دسته ها
جرثقیل (CRANE) ماشینی است که برای حرکت دادن اجسام از مکانی به مکان دیگر مانند بالا‌بردن، پایین‌آوردن و جابجایی در راستای افقی، به کار برده می‌شود. واژه‌ی () در زبان انگلیسی به معنای جرثقیل بوده و این واژه به دلیل شباهت ظاهری این گونه ماشین‌ها با نوعی از پرندگان گردن‌دراز ماهی‌خوار، به این ماشین‌ها داده شده است. آغازین جرثقیل‌های ساختمانی توسط یونانیان باستان ابداع شد و بوسیله‌ی انسان‌ها یا حیوانات بارکش مانند الاغ‌ها و اسب‌ها به حرکت درآورده می‌شد. از این نوع حمل بار برای ساخت ساختمن‌های بلند استفاده می‌شد؛ این قسم باربرداری باگذشت زمان وسعت یافت و پیشرفت نمود. در قرون وسطا جرثقیل‌های بندری به‌علت بارزدن و تخلیه‌ی بار کشتی‌ها رایج شد و با ساختاری که داشتند مدد زیادی برای حمل کالا می‌کردند. جرثقیل‌های ساختمانی در ابتدا از چوب و بعدها از سنگ ساخته می‌شدند.
اولین سنخ از جرثقیل‌های صنعتی حدود ۴۰۰۰ سال پیش در مصر باستان و برای جابه‌جایی آب از چاه موقعیت استفاده قرار گرفته است. جنس آنها از چوب بوده و به نام شادوف (Shaduf) معروف بوده است. این نوع ماشین‌های اولیه از یک تکیه‌گاه افقی دو تکیه‌گاه عمودی و یک بازوی گردان تشکیل شده بود. برای برابری در یک طرف، وزنه‌ی تعادلی و در انتهای دیگر بازوی گردان که آب یا کالا را جابه‌جا می‌کردند قرار داشته است.
پارس هیرانیک . بازرسی انواع جرثقیل
این نوع از جرثقیل‌ها کاربرد فراوانی در ساختمان‌ها و انتقال کالاها بخصوص در داخل شهرها دارند. مزیت آنها در جابه‌جایی سریع و بدون قید و شرطشان است و دارای توان‌های مختلف برای جابه‌جایی بار می‌باشند.
این نوع از جرثقیل‌ها شباهت زیادی به جرثقیل‌های کامیونی دارند؛ با این تفاوت که دارای طاقت حمل پایین‌تری هستند. از این نوع جرثقیل‌ها افزون‌تر برای جابه‌جایی و حمل خودرو و بارهای سبک استفاده می‌گردد. مزیت این نوع جرثقیل‌ها در سرعت کار، راحتی کار با دستگاه، فضای کم مورد لزوم و جابه‌جایی سریع ماشین از مکانی به مکان دیگر می‌باشد.
در برخی از جرثقیل‌ها به دلیل قسم عملیات وزن که در باربرداری انجام می‌دهند و یا محیطی که در آن مشغول مشغله هستند، امکان استفاده از لاستیک در آنها مقدور نیست لذا برای پراکنش سختی برروی سطح، بیشتر از چرخ زنجیری استفاده می‌شود. از مزیت‌های این نوع جرثقیل‌ها، توان حرکت در زمین‌های کج می‌باشد؛ اما عیب این دستگاه‌ها، قدرت مانور کمتر و سرعت پایین در جابجایی است.
نکات و پیشنهاداتی که میانجیگری سازنده جرثقیل جهت استفاده ایمن از جرثقیل تهیه گردیده و می بایست در محل مناسبی از جرثقیل و در دسترس نهاد گیرد.
فاصله افقی بین نقطه ای روی میانه گردش جرثقیل روی زمین و مرکز ملحقات بار ، شعاع نامیده می شود.
4-19- شوفر جرثقیل (اپراتور جرثقیل) (Crane Driver (Operator)
شخصی که توانایی هدایت و کارکردن با جرثقیل بمنظور جابجایی بار، مطابق دستورالعمل صانع و در قالب یک سیستم ایمن کاری را داشته باشد. راننده جرثقیل مسئول عملکرد واقعی جرثقیل بوده و باید فقط به علائمی که از طرف ریگر (قلاب انداز/ علامت دهنده) صادر می شود عکس‌العمل دهد.
قلاب انداز مسئول اتصال بار به ملحقات بلند کننده بار ، یا جداکردن بار از این پیوست‌ها ، استفاده صحیح از لوازم و تجهیزات بلند کننده مطابق طرح ریزی عملیات شروع نقل مصون جرثقیل می باشد.
علامت دهنده مسئول بازگو کردن علائم از قلاب انداز به راننده جرثقیل می باشد. علامت دهنده ممکن است بجای قلاب انداز مسئولیت هدایت جرثقیل را برعهده گیرد مشروط به اینکه فقط یکی از آنها این نقش را بر عهده بگیرد.